İran'da Cumhurbaşkanı Mesud Pezizkian liderliğinde eğitim reformları başlatılıyor. Eğitim, toplumsal katılım ve bilimsel kalkınma temelli yeniden ele alınıyor. Katılımcılık ve bilim odaklı gelişmeler, Türkiye'de benzer eğitim reformu tartışmalarını etkiliyor.
İran’da eğitim politikaları yeni bir katılımcı anlayışla yeniden şekilleniyor. Cumhurbaşkanı Mesud Pezizkian yönetimindeki 14. Hükümet, eğitimi yalnızca bir kurumsal mesele değil, “toplumsal katılımın ve bilimsel kalkınmanın omurgası” olarak ele alıyor. Son haftalarda düzenlenen üç ayrı toplantı ve açıklama, İran’da eğitim sisteminin demokratikleştirilmesi, uygulamalı eğitimin güçlendirilmesi ve bilim insanlarına duyulan saygının kurumsallaşması yönünde dikkat çekici mesajlar içeriyor.
“Eğitim halkın katılımına açılmalı”
Tahran Eğitim Genel Müdürü Majid Parsa, Ebeveynler ve Eğitimciler Haftası kapsamında yaptığı konuşmada, İran’daki eğitim sisteminin ancak halkın aktif katılımıyla iyileşebileceğini vurguladı.
“Eğitim yükü ağır, ama çözüm halkın katılımında. Eğitim kurumlarının kapıları yurttaşların görüşlerine, planlarına ve karar süreçlerine açık olmalı.”
Parsa, Cumhurbaşkanı Pezizkian’ın eğitime verdiği özel önemi “takdire şayan” olarak niteledi. Pezizkian’ın son bir yılda “eğitimde adalet” temalı 60’tan fazla toplantıya katıldığını belirten Parsa, özellikle kırsal bölgelerde fırsat eşitliğinin güçlendirilmesine yönelik projelerin hızlandığını söyledi.
Eğitim müdürü ayrıca, Tahran’daki aile danışma merkezlerinin sayısının yıl sonuna kadar 12’den 20’ye çıkarılacağını açıkladı. Bu merkezler, öğretmen-aile işbirliğini geliştirmeyi ve öğrenci başarısına sosyal destek sağlamayı hedefliyor.
“Eğitim teoride değil, uygulamada anlam kazanır”
İran İdari ve İstihdam Teşkilatı Başkanı Alaeddin Rafizadeh, kamu kurumlarındaki yöneticiler ve eğitim müdürleriyle yaptığı toplantıda, eğitimde reformun ancak “uygulamalı, güncel ve yenilikçi” yöntemlerle mümkün olacağını söyledi.
“Eğer eğitim pratik değilse, sadece sıkıcı hale gelir. Gerçek hayata dokunmayan hiçbir öğretim süreci bireylere ya da kurumlara katma değer sağlayamaz.”
Rafizadeh, çevre yönetiminden kamu yönetimine kadar tüm alanlarda eğitimlerin teoriden pratiğe taşınması gerektiğini vurguladı. Ülkede başlatılan “Etkili Eğitim, Çevre Yönetiminin Temelidir” projesi kapsamında üç yeni çevre eğitim paketi de tanıtıldı.
“Bilgiye saygı günü”: Bilim insanlarına alkışlı vurgular
İran’da üniversitelerde yeni akademik yılın açılış töreni, Cumhurbaşkanı Mesud Pezizkian’ın “Bilgiye Saygı” çağrısıyla dikkat çekti. Tarbiat Modares Üniversitesi’nde düzenlenen törende Pezizkian, “İnançları, siyasi görüşleri ve cinsiyetleri ne olursa olsun, bilgiyi temsil eden herkese saygı göstermeliyiz.” ifadelerini kullandı.
“Ülkemizi önemsiyorsak, kültürel, ekonomik ve toplumsal sorunları çözmek için en yetkin bilim insanlarını dinlemeliyiz. Kurtuluşun yolu bilgi ve bilgeliktedir.”
Cumhurbaşkanı’nın sözleri, akademisyenler tarafından uzun süre alkışlandı. Törende ayrıca üniversiteye yeni giren başarılı öğrencilere ödüller verildi; bilimsel yetkinliğin İran’ın askeri ve toplumsal gücünün temeli olduğu vurgulandı.
“Bilim, inanç ve toplumsal sorumluluk el ele”
Sağlık Bakanı Muhammed Rıza Zafargandi, törende yaptığı konuşmada, İran’ın bilimsel hareketinin durdurulamaz olduğunu belirtti:
“İlim aramak, yalnızca uzun yollar yürümek değil; dünyayla etkileşim kurmak, bilimi paylaşmak ve insanlığa hizmet etmektir.”
Zafargandi, İranlı bilim insanlarının özellikle pandemi sürecinde gösterdikleri çabayı hatırlatarak, “Bilimsel otorite, İran’ın askeri ve kültürel bağımsızlığının teminatıdır.” dedi.
Eğitimde reform çağrısı Türkiye’ye de mesaj taşıyor
İran’daki bu gelişmeler, bölge ülkelerinde eğitim politikalarının yönünü tartışmaya açtı. Katılımcı yönetim, bilim temelli karar alma ve uygulamalı eğitim vurgusu, Türkiye’deki eğitim reformu tartışmalarına da paralellik gösteriyor.
Uzmanlara göre, İran’ın “bilgiye saygı, eğitime katılım ve adalet” merkezli politikaları, bölgesel düzeyde “insan odaklı kalkınma modeli” arayışına yeni bir örnek oluşturuyor.