Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı Başkanı Rafael Grossi, İran’ın kritik nükleer tesislerde denetime izin vermediğini belirterek “Bu şekilde devam ederse tüm görünürlüğümüzü kaybederiz” uyarısında bulundu.
UAEA: İran denetimlere kapı kapatıyor, kriz büyüyor
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Başkanı Rafael Grossi, İran’ın Birleşmiş Milletler denetçileriyle iş birliğini “ciddi şekilde geliştirmesi gerektiğini” açıkladı. Grossi, ajansın Haziran ayından bu yana İran’da yaklaşık bir düzine denetim yaptığını ancak daha önce ABD tarafından vurulan Fordow, Natanz ve İsfahan tesislerine erişimin hâlâ engellendiğini vurguladı.
“Nükleer anlaşmada kalıyorum deyip yükümlülükleri yok sayamazsınız”
Grossi, Financial Times’a yaptığı açıklamada, İran’ın Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Antlaşması’na bağlı olduğunu söylemesine rağmen denetim koşullarını ihlal ettiğini belirtti. “Savaş var diye farklı kategoriye geçemezsiniz” diyen Grossi, İran’ın yükümlülüklerini uygulamaması hâlinde denetim imkânlarının tamamen kaybedileceğini ifade etti.
İran’dan Grossi’ye yanıt: “Programımız barışçıl, suçlamalar temelsiz”
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi, Grossi’nin açıklamalarına tepki göstererek İran’ın nükleer faaliyetlerinin “tamamen barışçıl” olduğunu savundu ve UAEA Başkanı'nın “temelsiz görüşler paylaşmaması gerektiğini” söyledi. Tahran yönetimi, UAEA’nın bazı kararlarının İsrail’in saldırılarını meşrulaştırmak için kullanıldığını iddia ediyor.
İsrail gerilimi denetim krizini artırdı
İran’ın denetimlere kısıtlama getirdiği dönem, İsrail’in İran’a ait askeri ve nükleer tesislere saldırı düzenlediği süreçle çakışıyor. Tahran, UAEA'nın eleştirilerini “siyasi baskı” olarak yorumlarken, ajans ise denetim eksikliğinin küresel güvenlik riskini büyüttüğünü savunuyor.
UAEA ile İran ilişkisi ‘inişli çıkışlı’ devam ediyor
Grossi, İran ile ajans arasındaki ilişkinin yıllardır “gelgitli” bir yapıya sahip olduğunu, ancak bu durumun İran’ı yükümlülükten muaf tutmayacağını söyledi. “Görüş alanımız ortadan kalkarsa bunu resmî olarak bildiririm” ifadeleri, Viyana merkezli ajansın İran dosyasında kritik bir döneme girildiğine işaret ediyor.