Yunanistan ve Türkiye arasındaki 'bahar havası' yerini yeniden gerilime bıraktı. Atina yönetiminin Ege Adaları'nı füze üslerine çevirme planı ve "Aşil Kalkanı" doktrini Ankara'da bardağı taşıran son damla oldu. Milli Savunma Bakanlığı, komşunun bu hamlesini "hayalci ve gerçekten kopuk" olarak nitelendirerek sert bir uyarıda bulundu.
Dendias'ın tartışmalı doktrini: Adalara İsrail Füzeleri ve 'Anti-SİHA' kalkanı
Yunanistan Savunma Bakanı Nikos Dendias, 28 Kasım'da yaptığı konuşmada, NATO müttefiki olmasına rağmen Türkiye'yi açıkça tehdit kaynağı olarak gösteren yeni bir savunma doktrini açıkladı. "Aşil Kalkanı" adı verilen bu stratejiye göre, Ege Denizi artık sadece donanma ile değil, yüzlerce adaya yerleştirilecek füze sistemleriyle korunacak. Yunan basınına yansıyan bilgilere göre Atina yönetimi, bu tahkimat için İsrail'den Spyder, Barak MX ve Davut Sapanı gibi gelişmiş hava savunma sistemleri tedarik etmeyi planlıyor. Dendias ayrıca, Türkiye'nin savunma sanayisindeki başarısı olan Bayraktar TB2 gibi SİHA'lara karşı tüm gemi ve kara noktalarına "anti-SİHA" sistemleri yerleştirileceğini, Fransa ve İtalya'dan alınan fırkateynlerin ise Doğu Akdeniz'i vurabilecek 1500 km menzilli stratejik füzelerle donatılacağını duyurdu.
Ankara'dan 'kaynaklar' üzerinden yanıt: Barışa zarar veren hayalci girişimler
Atina'dan yükselen bu tehditkar söylemlere Türkiye'nin yanıtı 4 Aralık'ta Milli Savunma Bakanlığı kaynakları üzerinden geldi. Doğrudan Bakanlık açıklaması yerine kaynaklara dayandırılan bu yanıt, diplomatik dilde Dendias'ın "çatışmacı" tavrına yönelik bir mesaj olarak yorumlandı. Bakanlık kaynakları, Yunanistan'ın askeri faaliyetlerinin yakından takip edildiğini belirterek, yapılan açıklamaları "gerçeklerden kopuk, uluslararası antlaşmalara aykırı ve hayalci" olarak niteledi. Türkiye'nin önceliğinin Ege ve bölgede barış ve istikrar olduğunu vurgulayan yetkililer, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin kendisine tehdit oluşturmayan kimse için tehdit olmadığını, ancak Türkiye halkına ve ülkeye yönelebilecek her türlü tehdidi bertaraf edecek güce sahip olduğunu net bir dille ifade etti.
Hukuki boyut ve silahlanma yarışı: Lozan ve Paris Antlaşmaları ihlal mi ediliyor?
Gerilimin temelinde yatan hukuki anlaşmazlık, Doğu Ege Adaları'nın silahsızlandırılmış statüsüyle ilgili. Türkiye, 1923 Lozan ve 1947 Paris Antlaşmaları gereği bu adaların silahsız olması gerektiğini savunurken, Yunanistan'ın adaları silahlandırmasını uluslararası hukukun ihlali olarak görüyor. Yunanistan ise 1974'ten sonra güvenlik koşullarının değiştiğini öne sürüyor. 2023 Atina Deklarasyonu ile başlayan yumuşama süreci, Türkiye'nin KAAN, Kızılelma ve F-16/F-35 projeleriyle hava gücünü artırması karşısında Yunanistan'ın duyduğu kaygı ve başlattığı silahlanma yarışı nedeniyle tıkanma noktasına geldi. Başbakan Miçotakis'in ertelenen ziyareti ve artan sert söylemler, iki ülke arasındaki normalleşme sürecinin yerini yeniden stratejik rekabete bıraktığını gösteriyor.