‘Sanki Yunanistan’daymışız gibi’: ABD’nin ilk araçsız mahallesi Culdesac

Arabasız yaşamın ortasında Akdeniz hissi

Merkezi meydanında bardak şıngırtıları, sohbet sesleri ve oyun kahkahaları yankılanıyor. Binalar beyaz tonlarda, duvar resimleri ve begonviller arasında yürürken Sheryl Murdock gibi birçok sakin, kendini Arizona’da değil, Yunanistan’da hissettiğini söylüyor. Mimar Daniel Parolek, tasarımda özellikle İtalya ve Fransa’nın tepe kasabalarından esinlendiğini belirtiyor.

Arabaların gölgesinde unutulan şehircilik

yüzyıl boyunca ABD şehirleri otomobillere göre planlandı. Geniş otoyollar, banliyölere hapsolmuş hayatlar ve kirli, izole metropoller bu dönemin ürünü. Ancak araştırmalar, yürünebilir şehirlerin insanları daha sağlıklı ve daha mutlu kıldığını gösteriyor. Culdesac da tam bu noktada, şehirlerin yeniden insanlar için tasarlanabileceğinin canlı bir örneğini sunuyor.

Tempe’de cesur bir deney

Arabaya bağımlılığın en yoğun olduğu Phoenix bölgesinde kurulan Culdesac, 17 dönümlük bir alana yayılan restoran, market, spor salonu, havuz, köpek parkı ve ortak çalışma alanlarıyla sakinlerine günlük ihtiyaçlarını birkaç adımda karşılayabilme olanağı sağlıyor. Özel araç yasak ama hareketlilik eksik değil: mahalleye hafif raylı sistem, otonom taksiler ve bisiklet kiralama imkânı hizmet veriyor.

Gezginlere ‘geleceğin şehri’

Culdesac, yalnızca sakinleri için değil ziyaretçiler için de cazip bir deneyim sunuyor. Açık hava pazarları, kafeler, sanatla iç içe sokaklar ve araçsız meydanlar, şehirlerin gelecekte nasıl dönüşebileceğine dair ilham veriyor. Yürünebilir yaşamı merkeze alan bu mahalle, ABD’deki sürdürülebilir şehircilik tartışmalarının simgelerinden biri haline gelmiş durumda.