Haftada 4 gün mesai modeli geliyor mu?
Türkiye çalışma süresinde zirvede
OECD verilerine göre Türkiye, haftalık ortalama 45,7 saatlik mesai süresiyle Kolombiya’dan sonra en uzun süre çalışan ülke konumunda. Avrupa İstatistik Ofisi’nin verileri de tabloyu doğruluyor: Türkiye, 43,1 saatle Avrupa’da en uzun mesai yapılan ülke.
Dünyada 4 gün çalışma deneyimleri
Kanada, Avustralya, Belçika, İngiltere ve Almanya gibi ülkelerde denenmeye başlayan 4 günlük çalışma modeli, 1 Temmuz’dan bu yana Polonya’da uygulanıyor.
Nature dergisinde yayımlanan araştırmaya göre, 8 ülkeden 141 şirketin katıldığı pilot uygulamada:
Çalışanların tükenmişlik hissi azaldı,
Fiziksel aktivite ve ruh sağlığı güçlendi,
İşverenler verimlilik ve kârlılık artışı yaşadı.
Türkiye’de uygulanması zor görünüyor
Uzmanlara göre Türkiye’de “çok çalışma kültürü” hâkim. Bursa Uludağ Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. Filiz Eryılmaz, “Japonya’daki karoshi (çok çalışmaktan ölmek) ya da Çin’deki 996 sistemi (sabah 9, akşam 9, haftada 6 gün) gibi bizde de fazla mesai kültürel kodlara işlemiş durumda. Bu nedenle kırılması zor” ifadelerini kullandı.
Genç kuşak değişim istiyor
Z kuşağı için iş-yaşam dengesi maaştan daha önemli hale gelmiş durumda. Uzaktan çalışma, daha kısa mesai ya da esnek modeller talep ediliyor. Bakanlıklar da bu beklenti doğrultusunda esnek çalışma modelleri üzerinde çalışıyor.
Eksileri de var
Sistem işveren açısından maliyet avantajı sağlasa da, bazı uzmanlar ücret düşüşleri, üretimde aksama ve ekip çalışmasında sorun yaşanabileceğine dikkat çekiyor. Sosyal Güvenlik Müşavirleri Derneği Başkanı Emin Yılmaz, “Türkiye’de mesai saatleri kısalmayacak, yalnızca gün sayısı azalırken günlük çalışma süresi artacak” dedi.
