Togg’un batarya ortağı Farasis iflas sınırında
Togg’un batarya tedarikçisi ve Gemlik’teki Siro ortaklığının ana hissedarı olan Farasis Energy, 2025’in ilk dokuz ayında 386 milyon yuan (54,2 milyon dolar) zarar açıkladı. 2024’te yalnızca 3,94 GWh batarya satışı yapan şirketin pazar payı hızla erirken, en büyük müşterisi hâline gelen Togg dışındaki firmaların alımları neredeyse durdu. Şirketin mali çöküşü üzerine Çin’in Guangzhou yönetimi devlet kurtarma planıyla şirkete fiilen el koydu.
Farasis, 2020’de “145 GWh üretim hedefi” vermişti, bugün kapasitesinin yüzde 3’ünde çalışıyor.
Batarya pazarında 2021’de dünya listelerinde ilk 10’da yer alan Farasis, son üç yılda hem üretim hem satış hem de kârlılıkta büyük düşüş yaşadı. 2023’te 1,87 milyar yuan zarar eden şirket, 2024’te yeniden eksi bilanço açıkladı. 2025’in ilk üç çeyreğinde de gelirleri yüzde 28,7 düştü ve şirket, Çin’deki büyük batarya üreticileri arasında zarar açıklayan tek firma oldu.
Çin hükümeti devreye girdi: Hisseler azınlıkta ama kontrol devlette.
Finansal riskin büyümesiyle Ocak–Nisan 2025 arasında Guangzhou Industrial Investment Holding Group (GIIHG) aracılığıyla müdahale gerçekleşti. Devlet, yalnızca yüzde 16,15 hisseye sahip olmasına rağmen, kurucu hissedarların oy haklarından feragat etmesiyle şirketin fiilî kontrolünü ele aldı.
Pazar payı eridi: Mercedes, GAC Aion ve diğer devler Farasis’ten uzaklaşırken Togg tek büyük alıcı kaldı.
2025 itibarıyla Farasis, Çin’de ilk 15 üretici listesinin dışına düştü. Bir dönem en büyük müşterisi olan GAC Aion alımlarını büyük oranda kesti; Mercedes-Benz ise 2021’de yaptığı ön ödeme sonrası 107 GWh’lik yeni batarya anlaşmasını LG Energy Solution ile yaptı ve Farasis’i devreden çıkardı. Araştırmalara göre, 2024’te satılan 3,94 GWh bataryanın çoğunu tek başına Togg satın aldı; bu da Farasis’i “küresel tedarikçiden, Togg’a bağımlı tek kaynak” konumuna getirdi.
Siro ortaklığı sürüyor ancak Türkiye’deki yerli hücre üretim planı 2026’ya ertelenmiş durumda.
Farasis ve Togg’un ortak girişimi olan Siro, Mart 2023’ten bu yana 70 binin üzerinde batarya paketi üretti ancak hücreler hâlâ Çin’den ithal ediliyor. Siro Genel Müdürü Özgür Özel’in Ekim 2025’te görevden ayrılması, projedeki belirsizliği artırdı. 2026’da açılması planlanan yerli hücre fabrikasının takvimi ise henüz netleşmedi.
Togg için risk büyüyor: Tek tedarikçiye bağlı üretim modeli tartışılıyor, alternatif arayışı hızlanıyor.
Otomotiv analistlerine göre Togg’un, Farasis’in çöküşü nedeniyle CATL, LG Energy Solution, Samsung SDI gibi alternatif tedarikçilere yönelmesi gerekiyor. Uzmanlar, “Togg’un batarya tedarik zinciri tek ayaklı olamaz” uyarısında bulunarak, çoklu tedarikçi stratejisinin acil bir gereklilik olduğunu savunuyor.
Farasis’in son umudu: 2025 sonunda katı hâl batarya denemesi, 2026–27 ticari hedefi.
Farasis, 0,2 GWh kapasiteli solid-state (katı hâl) batarya üretimi için pilot tesis kuracağını açıkladı. Ancak sektör kaynakları, şirketin mevcut finansal durumuyla bu teknolojiyi ticarileştirme ihtimalinin “yüksek riskli” olduğunu belirtiyor.
