Mehmet Uçum’dan dikkat çeken Pazar yazısı: Terörsüz Türkiye için özel geçiş süreci kanunu şart

Türkiye’nin geçmişte 6551 sayılı yasa ile “terörün sona erdirilmesi ve toplumsal bütünleşmenin güçlendirilmesi” konusunda deneyim kazandığını hatırlatan Uçum, gelinen noktada örgütün feshedildiği ve silahların bırakıldığı bir tabloya işaret ederek, mevcut kanunların bu sürece yanıt veremeyeceğini belirtti. Bu nedenle ayrı, özel ve geçici bir kanun çıkarılmasının en doğru yaklaşım olacağını dile getiren Uçum, “Terörsüz Türkiye” hedefinin toplumsal mutabakat ve özgün bir hukuk modeliyle hayata geçirilebileceğini ifade etti. Yazısında TBMM’de özel bir komisyon kurulması, yeni düzenlemenin Anayasa’ya uygunluğu ve devletin kırmızı çizgilerine riayet edilmesi gerektiğini de vurgulayan Uçum, önerdiği çerçevenin demokratik alanı genişleteceğini, dar kimlik siyasetlerini sona erdireceğini ve ulusal bir bütünleşmeyi mümkün kılacağını söyledi.

Uçum’un Pazar yazısının tamamı şöyle:

TERÖRSÜZ TÜRKİYE’YE GEÇİŞ SÜRECİNİN HUKUKU!

Hukuksal Düzenleme İhtiyacı!

TBMM Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu’nun geçiş sürecinin hukukuna ilişkin bir perspektif oluşturması gerektiği ifade ediliyor. Burada kast edilen, komisyonun kanun teklif taslağı hazırlaması değil; olası kanun teklifi için temel hukuk politikasını bir raporla ortaya koymasıdır.

Türkiye bu konuda 2014 yılında çıkan 6551 sayılı kanunla bir tecrübeye sahip. Cumhuriyet tarihinde geçiş dönemlerine özgü başka kanunlar da yapılmıştır.

6551 sayılı Terörün Sona Erdirilmesi ve Toplumsal Bütünleşmenin Güçlendirilmesine Dair Kanun, terör örgütünün fesih ve silah bırakma koşullarını sağlamak içindi. Ancak bugünkü durumda, örgütün kendini feshettiği ve silahların yakılmasıyla silah bırakma aşamasına geçildiği için, yeni bir düzenleme yapılması çok daha doğru bir yaklaşımdır.

Genel kanunlar içinde değişiklik yapmak hukuki tartışmalara yol açabilir. Bu nedenle “geçiş süreci kanunu” adıyla ayrı ve özel bir düzenleme yapılması en isabetli çözüm olarak görülüyor.

Geçiş Süreci Kanununun Özellikleri

Teklik: Tüm ihtiyaçların, ilgili genel kanunlardan ayrı tek bir özel kanunla karşılanması.

Geçicilik: Sürecin bitmesiyle sona erecek geçici bir kanun olması.

Hususilik: Yalnızca münfesih terör örgütünün aktif ve destek unsurlarını kapsaması. Bu durum anayasal eşitlik ilkesine aykırılık teşkil etmez.

Özgünlük: Kanun, Türkiye’ye özgü çatışma çözüm modeli olan Terörsüz Türkiye hedefinin özgünlüğüne dayanmalıdır.

Kapsayıcılık: Toplumsal ve ekonomik hayata katılım, ceza ve infaz hukuku, sosyal hukuk gibi alanları içermelidir.

Mutabıklık: Geniş toplumsal ve siyasal mutabakat sağlamak esastır. Komisyon çalışmaları bu açıdan önemlidir.

Genel İlkeler

Kanunun Anayasaya uygun olarak düzenlenmesi zorunludur.

Devlet, Ülke ve Millet hassasiyetleri ile kırmızı çizgilere uygunluk temel kriter olmalıdır.

Sonuç

Geçiş süreçleri hukukunun temel niteliği, geçişi başarıyla tamamlamak için gereken koşulları düzenlemektir.
Geçiş sürecinde, kapsamdaki kişiler için teknik ve pratik hukuki koşullar esastır.

Süreç tamamlandığında, bu kişilerin mevcut hak ve yükümlülük sistemine entegrasyonu sağlanır.
Ardından ulusal demokrasiyi güçlendirecek, hak ve özgürlükleri geliştirecek çalışmalar gündeme gelir ve sağlanacak mutabakatla hayata geçirilir.