Mehmet Uçum’dan kritik çıkış: Terörsüz Türkiye’ye geçişin yol haritası

Uçum yazısında, Komisyonun bugüne kadarki pratiği ve kendi belirlediği esaslara göre üç temel çalışma yürütmesinin zorunlu olduğunu ifade etti. Bunları dinleme faaliyeti, geçiş sürecine ilişkin hukuk politikası önerisi ve demokrasiyi ilerletmeye dönük perspektif oluşturma başlıklarında topladı. Özellikle dinleme faaliyetinin, sosyal ve siyasal süreçlerin doğru okunması açısından kritik olduğuna değindi. Bu noktada “Komisyon adına küçük bir heyetin İmralı’da dinleme yapmasının” Meclis Başkanlığı ve Komisyonun takdirinde olduğunu hatırlatan Uçum, böyle bir adımın faydalı olabileceğini dile getirdi.

Cumhurbaşkanı Başdanışmanı, Komisyonun dinleme faaliyetinin sadece hazırlık aşaması olduğuna dikkat çekerek, bu sürecin ardından raporlar hazırlanacağını kaydetti. Geçmişteki örnekleri hatırlatan Uçum, 2013 yılında tamamlanan TBMM Araştırma Komisyonu raporunun ve Akil İnsanlar Heyeti’nin bölgesel raporlarının hâlâ geçerli veriler içerdiğini, bunların dikkate alınmasının yol gösterici olacağını ifade etti. Ancak geçiş sürecinin ikinci aşamasına geçilmesi için en kritik şartın “münfesih terör örgütünün kesin ve pratik olarak teyit edilmiş bir silah bırakma kararı” olduğunu vurguladı. Silah bırakma mekanizmasının kesintisiz işlemesi gerektiğini söyleyen Uçum, aksi halde Komisyonun dinleme faaliyetiyle yetinmek zorunda kalacağını belirtti.

Geçiş sürecinin hukuksal çerçevesine de değinen Uçum, kesin silah bırakmanın ardından Komisyonun inisiyatif alarak hukuki bir öneri raporu hazırlayacağını kaydetti. Bu raporun, yeni yasama yılının başlamasıyla birlikte Meclis gündemine gelecek bir “Terörsüz Türkiye’ye Geçiş Kanunu” teklifine dönüşmesinin kuvvetle muhtemel olduğunu söyledi. Komisyonun asli görevinin de bu konuda geniş mutabakatla bir öneri ortaya koymak olduğunu hatırlattı.

Uçum, üçüncü ve son aşamanın ise demokrasiyi ilerletme raporu olacağını belirterek, bunun da Komisyonun adında geçen demokrasi vurgusunun bir gereği olduğunun altını çizdi. Böylece Komisyon, hem terörsüz bir geleceğin hukuki altyapısını kurmuş hem de demokratik standartların yükseltilmesine dair perspektif sunmuş olacak.

Yazısının sonunda sıralamanın önemine dikkat çeken Mehmet Uçum, çalışmaların dinleme faaliyetinden kesin silah bırakmanın teyidine, oradan da demokrasi raporuna doğru ilerlemesi gerektiğini, sürecin iç içe geçirilmesinin ise hatalı olacağını söyledi. Komisyonun bu çerçevede hareket etmesi halinde TBMM’ye güçlü bir fikri destek sağlayacağını vurgulayan Uçum, tarihsel bir sorumluluğun başarıyla yerine getirileceğini ifade etti.