Dünya basınında CHP krizi: “Kuşatma”, “baskı”, “olağanüstü kurultay” ve “internet kısıtlaması”

Reuters: “Kuşatma” altında miting çağrısı

Reuters, CHP Genel Başkanı Özgür Özel’in İstanbul İl Başkanlığı çevresinde kurulan polis barikatlarını “kuşatma” olarak nitelendirdiğini aktardı. Haberde, partinin aylardır süren bir “hukuki baskı dalgasının” hedefi olduğu, özellikle İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun Mart ayında tutuklanmasının son on yılın en büyük sokak eylemlerini tetiklediği vurgulandı. Reuters, polisin özel harekât güçleriyle CHP İstanbul İl Başkanlığı çevresini sarmasını “siyasi baskının sembolü” olarak değerlendirdi.

The Arab Weekly: Olağanüstü kurultay ile çıkış arayışı

The Arab Weekly, CHP’nin 21 Eylül’de olağanüstü kurultay kararı aldığını duyurdu. Haberde, mahkemenin İstanbul İl Başkanlığı’nı ve 195 delegesini görevden almasının ardından Ankara’da 900’den fazla delegenin dilekçe vererek olağanüstü kurultay çağrısı yaptığı belirtildi. Analistler, bu adımı “partinin ulusal düzeydeki liderliğine açılacak daha büyük davaya hazırlık” olarak yorumladı. Gazete ayrıca CHP Genel Başkan Yardımcısı Gül Çiftçi’nin, bu süreci “demokratik siyasete ve çoğulculuğa sahip çıkma iradesi” olarak nitelediğini aktardı.

Hindustan Times: İnternet kısıtlamaları gündemde

Hindustan Times (HT) ise gelişmeleri daha çok dijital özgürlükler üzerinden haberleştirdi. Netblocks ve İfade Özgürlüğü Derneği verilerine dayanan haberde, CHP’nin miting çağrısının hemen ardından Türkiye’de X, YouTube, Instagram, Facebook, TikTok ve WhatsApp gibi platformlara erişimin kısıtlandığı belirtildi. HT, bant genişliği düşürülerek erişimin engellenmesinin (throttling) CHP çağrısıyla aynı saatlerde başladığını, yetkililerin ise resmi bir açıklama yapmadığını yazdı. Haberde, bu durumun “ifade özgürlüğüne yönelik yeni bir müdahale” olarak değerlendirildiği aktarıldı.

Al Bawaba: Protestolar ve “yargı darbesi” vurgusu

Al Bawaba, İstanbul’daki protestoları ve Özgür Özel’in sert açıklamalarını öne çıkardı. Özel’in İçişleri Bakanı’na hitaben, “Partililerimizin kendi binalarına girmesine izin vermiyorsunuz, insanları sokakta bırakıyorsunuz, polisi vatandaşla karşı karşıya getiriyorsunuz” sözlerine yer verildi.

Haberde ayrıca, İmamoğlu’nun tutuklanmasının ardından yaşanan büyük gösterilere ve CHP’nin bu süreçteki baskılara dikkat çekildi. Al Jazeera kaynaklı bölüme göre, mahkemenin 2023 İstanbul kongresini iptal etmesi ve il yönetimini görevden alması, “nakit ödemelerle delege oylarının etkilendiği” iddiasına dayandırıldı. CHP ise bu kararı “yargı darbesi” olarak niteledi.

Ortak vurgular: Baskı, belirsizlik ve toplumsal gerilim

Uluslararası basında çıkan haberler farklı yönlere odaklansa da üç ortak tema öne çıkıyor:

Siyasi baskı ve yargı kararları – Reuters ve Arab Weekly, CHP’nin hedef alınan bir “hukuki kuşatma” altında olduğunu yazıyor.

Parti içi geleceğin belirsizliği – Arab Weekly, olağanüstü kurultayın sadece CHP’nin değil, Türkiye’deki demokratik siyasetin geleceği için kritik olduğunu vurguluyor.

İfade özgürlüğü ve dijital alan – Hindustan Times, sosyal medya ve mesajlaşma uygulamalarına getirilen kısıtlamaların, siyasi krizle doğrudan bağlantılı olduğunu öne çıkarıyor.

Uluslararası basında yer alan haberlerin ortak kesişim noktaları dikkat çekici. Reuters ve Al Bawaba, İstanbul İl Başkanlığı’na yönelik mahkeme kararlarını ve polis barikatlarını doğrudan demokrasiye tehdit olarak değerlendiriyor. Arab Weekly, olağanüstü kurultay hamlesini partinin geleceğini şekillendirecek kritik bir eşik olarak görüyor. Hindustan Times, internet kısıtlamaları üzerinden meseleyi ifade özgürlüğü bağlamına oturtuyor. Yine Al Bawaba ve Al Jazeera, yaşanan süreci CHP’nin tanımıyla “yargı darbesi” ifadesiyle aktarıyor.

Bütün bu yorumlar, farklı coğrafyalardan bakıldığında dahi aynı tabloyu işaret ediyor: CHP, sadece bir parti içi krizle değil, devlet–yargı–güvenlik üçgeninde daralan bir siyasi alanla karşı karşıya. Dünya basını, Türkiye’de yaşananları salt bir iç çekişme olarak değil, demokrasi, hukuk devleti ve ifade özgürlüğü mücadelesinin parçası olarak resmediyor.

Sonuç olarak, Türkiye’de CHP etrafında yaşanan gelişmeler uluslararası medyada “siyasi kuşatma”, “kurultay arayışı”, “ifade özgürlüğü kısıtlaması” ve “yargı darbesi” başlıklarıyla okunuyor. Bu tablo, iktidar–muhalefet mücadelesinin ötesinde, ülkenin demokratik geleceğine dair derin bir endişenin küresel kamuoyuna yansıması niteliğinde.